Interventieteam (on)rechtmatig? Discussie in de Raad van Zaanstad
Op 14 oktober 2025 bespreekt de gemeenteraad van Zaanstad een reeks onderzoeken over het omstreden Interventieteam Zaandam-Oost. Het team, dat ondermijnende criminaliteit aanpakt, kreeg “groen licht” van het college, maar uit de onderzoeken en berichtgeving komen ook serieuze kanttekeningen naar voren .
Tegenstrijdige Beelden over het Interventieteam
Het college van burgemeester en wethouders presenteerde de onderzoeken als een bevestiging van hun aanpak. Ze stelden dat er sprake is van “rechtmatig handelen” en “in principe goede besluitvorming” . Topambtenaar Martijn Rengelink trad naar voren om twijfels aan de berichtgeving van onderzoeksplatform Follow the Money (FTM) te uiten .
Echter, wie de onderzoeken zelf inziet, treft een ander beeld aan:
· Interne conflicten: Binnen de gemeente is een “keihard conflict” over de werkwijze van het Interventieteam . Leidinggevenden vragen zich af of de werkwijze wel overeenkomt met de bevoegdheden, en de spanningen zijn zo hoog dat medewerkeren zijn vertrokken of ziek thuis zitten .
· Twijfels over wettelijkheid: Uit het rapport van de Functionaris Gegevensverwerking (FG) blijkt dat de noodzakelijke privacy-toetsingen (DPIA’s) niet op orde zijn. De juridische constructie is “niet juist” en het ondermijningsbeleid “niet voldoende” . FTM stelt dat de aanpak in strijd is met de privacywet .
· Beschuldigingen van framing: FTM reageerde scherp op de presentatie van de gemeente en beschuldigt Zaanstad van “leugens en verdraaiingen” om kritiek te pareren . Volgens de journalisten kloppen de beweringen van de gemeente niet en hebben zij documenten en opnames die hun bevindingen staven .
Een Harde Aanpak, maar Wel Binnen de Wet
De kwestie in Zaanstad raakt de kern van een bredere opdracht voor de overheid: hoe voer je een harde en effectieve aanpak uit, waarbij je tegelijkertijd binnen de wettelijke kaders blijft en oog houdt voor de impact op burgers?
Het kabinet heeft recentelijk, in juni 2025, een brief gestuurd over het aanpakken van “onevenredige hardheden” in wetgeving, beleid en uitvoering . Daarin wordt erkend dat burgers soms “onevenredig hard worden getroffen” doordat bij regels en hun toepassing “onvoldoende rekening wordt gehouden met het uiteindelijke effect ervan op mensen” . Het streven is een overheid die niet alleen vanuit haar eigen systeemwereld redeneert, maar die de leefwereld van de burger als vertrekpunt neemt .
Waar Gaat het Vanavond Over?
Tijdens de raadsessie op 14 oktober liggen er vijf onderzoeken ter tafel . De centrale vraag voor de raadsleden was of zij de geruststellende conclusies van het college zouden overnemen, of dat zij de ernstige interne signalen en privacy-kwesties aan zouden grijpen om alsnog te pleiten voor een onafhankelijk, extern onderzoek.
Deze bijeenkomst volgde op een eerdere commotie, waarbij PvdA-raadslid Eylem Köseoglu moest aftreden van haar eigen partij en fractie als fractievoorzitter nadat zij in de media had aangedrongen op een onafhankelijk onderzoek naar het Interventieteam .
